Sake, często nazywane „napojem bogów”, to japoński alkohol ryżowy z głęboką historią i bogactwem różnorodności smaków. Zanim zaczniemy rozmawiać o tym, co sprawia, że sake jest tak niesamowite, warto zauważyć, że jego tworzenie to sztuka, a nie tylko proces fermentacji. Jak można się domyślić, pochodzi z Japonii, gdzie jest symbolem kultury i tradycji.
Sake, znane również jako „nihonshu”, ma korzenie sięgające co najmniej 2000 lat wstecz. Prawdopodobnie pojawiło się w starożytnym Japonii jako forma alkoholowego napoju fermentowanego z ryżu. Pierwsze wzmianki o produkcji sake pochodzą z okresu III wieku, kiedy to metoda produkcji napoju zaczęła się rozwijać.
Jak powstaje sake?
Wszystko zaczyna się od ryżu:
- Wybór ryżu: Do produkcji sake wykorzystuje się specjalny rodzaj ryżu zwany „sakamai” lub „shuzō kōtekimai”. Ten rodzaj ryżu ma większą zawartość skrobi i jest mniej kleisty niż ryż konsumpcyjny, co ułatwia proces fermentacji.
- Polerowanie ryżu: Ryż jest starannie polerowany, aby usunąć jego zewnętrzne warstwy i odsłonić skrobię. Stopień polerowania ryżu ma wpływ na jakość i smak ostatecznego sake. Im wyższy stopień polerowania, tym bardziej delikatny i wyrafinowany smak będzie miał napój.
- Mycie i gotowanie ryżu: Polerowany ryż jest dokładnie umywany i gotowany. Gotowanie ryżu ma na celu wytworzenie masy ryżowej, którą można poddać procesowi fermentacji.
- Koji: Do ugotowanego ryżu dodaje się grzyby Aspergillus oryzae, które produkują enzymy amylazy. Te enzymy konwertują skrobię ryżową na cukry, co jest niezbędne do fermentacji.
Fermentacja składników na sake:
Koji, ryż i woda są mieszane razem w kadzi fermentacyjnej. Do tego dodaje się również drożdże Saccharomyces cerevisiae, które przekształcają cukry w alkohol. Ten proces fermentacji trwa kilka tygodni i jest kontrolowany pod względem temperatury, wilgotności i innych czynników.
Wyrównywanie: Po zakończeniu fermentacji, sake jest oddzielane od osadu. Osad to pozostałości po fermentacji, które są usuwane, aby uzyskać klarowny napój.
Pasteryzacja: W celu zniszczenia ewentualnych resztek mikroorganizmów i zachowania świeżości, niektóre sake jest pasteryzowane poprzez podgrzewanie.
Rozcieńczanie i mieszanie: Ostateczne sake może zostać rozcieńczone wodą, aby dostosować poziom alkoholu i smaku. W niektórych przypadkach różne partie sake są mieszane razem, aby osiągnąć spójność smaku.
Dojrzewanie: Niektóre rodzaje sake, takie jak „koshu”, są dojrzewane przez pewien czas, co nadaje im głębsze i bardziej złożone aromaty.
Butelkowanie sake
Gotowe sake jest butelkowane i przygotowywane do dystrybucji i konsumpcji.
Jak pić sake?
Temperatura: Sake można podawać na różne sposoby w zależności od jego rodzaju i preferencji. Zazwyczaj wyróżnia się trzy główne temperatury podawania: „atsukan” (gorące), „nurukan” (łagodnie ciepłe) i „reishu” (chłodne). Sake nigdy nie powinno być zbyt gorące, aby uniknąć spalenia delikatnych aromatów.
Dobór naczynia: Wybór odpowiedniego naczynia do picia sake, znanego jako „ochoko” lub „guinomi”, ma wpływ na odbiór smaku i aromatu. Delikatne kieliszki z porcelany lub ceramiki często są wybierane, ale można również używać szklanek tulipanowych lub szklanek do wina.
Otwieranie butelki: Sake jest zazwyczaj sprzedawane w butelkach z korkiem. Podobnie jak przy winie, użyj korkociągu, aby ostrożnie wyjąć korek. Upewnij się, że korek jest wyjęty równomiernie i bez szarpania.
Podawanie: Wlej sake do kieliszka, unikając przelewu. Delikatnie napełnij kieliszek, pozostawiając trochę miejsca na powierzchni, aby umożliwić skupienie aromatów.
Wąchanie i degustacja: Przed pierwszym łykiem, delikatnie unieś kieliszek do nosa i poczuj zapach sake. Staraj się zidentyfikować różne aromaty, takie jak owoce, kwiaty czy przyprawy. Następnie spróbuj niewielkiego łyka sake, pozwól mu rozpłynąć się na podniebieniu i zwróć uwagę na smak, teksturę i posmak.
Zakąski: Sake jest często podawane z różnymi rodzajami zakąsek, znanych jako „otsumami”. Wybierz lekkie i dobrze pasujące smaki, takie jak marynowane warzywa, sashimi czy ryżowe kulki.
Tradycje: W Japonii picie sake ma swoje tradycje i etykiety. Na przykład, podczas spożywania sake z kimś, podaje się sobie nawzajem, a kieliszki napełnia się, zanim będzie pusty. Staraj się przestrzegać tych tradycji, aby szanować kulturę i zwyczaje.
Gdzie można kupić sake w Polsce?
Sake można znaleźć w niektórych specjalistycznych sklepach z alkoholem oraz w niektórych restauracjach japońskich. Jeśli szukasz sake w Polsce, oto kilka miejsc, gdzie można spróbować znaleźć ten japoński napój:
Sklepy z alkoholem: Niektóre większe sklepy z alkoholem, zarówno stacjonarne, jak i internetowe, oferują selekcję sake. Warto odwiedzić sklepy specjalizujące się w alkoholach z całego świata, które mogą mieć w ofercie różne rodzaje sake.
Restauracje japońskie: Niektóre restauracje japońskie oferują szeroki wybór alkoholi, w tym sake. Możesz poprosić obsługę o informacje na temat dostępnych rodzajów sake lub zakupić butelkę do spożycia w lokalu lub na wynos.
Sklepy online: Wiele sklepów internetowych specjalizujących się w alkoholach importowanych może mieć w ofercie różne rodzaje sake. Możesz przeszukać strony internetowe i zamówić sake online, a następnie odebrać zamówienie lub dostarczyć je do swojego domu.Targi i wydarzenia związane z kulturą japońską: W niektórych miastach w Polsce odbywają się targi i wydarzenia związane z kulturą japońską, na których można mieć okazję spróbować i zakupić sake.
Specjalistyczne sklepy z produktami japońskimi: Sklepy oferujące produkty japońskie, takie jak żywność, kosmetyki i alkohole, mogą również mieć w ofercie różne rodzaje sake.
